Nguyễn Thị Hoài Thu[1]

Ngành du lịch Việt Nam với vai trò là ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp ngày càng lớn cho tăng trưởng của kinh tế quốc dân. Năm 2024, cả nước đón khoảng 17,5 - 17,6 triệu lượt khách quốc tế, với tổng doanh thu từ khách du lịch đạt 840 nghìn tỷ đồng. Trong 8 tháng đầu năm 2025, lượng khách quốc tế tiếp tục đạt 13,9 triệu lượt, tăng 21,7% so với cùng kỳ năm trước, riêng tháng 8/2025 đạt 1,68 triệu lượt người, với doanh thu lữ hành ước đạt 61.200 tỷ đồng; doanh thu từ dịch vụ lưu trú và ăn uống đạt 552,4 nghìn tỷ đồng, tăng 14,7%. Những con số này cho thấy sức bật lớn của ngành, song cũng đặt ra thách thức không nhỏ khi sự phát triển nóng gây áp lực lên tài nguyên, môi trường và hạ tầng tại nhiều điểm du lịch. Cùng với đó, hạn chế về chất lượng nguồn nhân lực, năng suất lao động, vấn đề về môi trường… đặt ra nhiệm vụ phát triển du lịch theo hướng bền vững, vừa bảo đảm tăng trưởng kinh tế, vừa gìn giữ bản sắc văn hóa và bảo vệ môi trường. Do đó, bài viết tập trung phân tích một số vấn đề về chính sách phát triển du lịch bền vững, từ đó đề xuất một số giải pháp phát triển du lịch bền vững tại Việt Nam

 Từ khóa: Du lịch; Hoạch định chính sách; Phát triển bền vững

1. Khái quát về chính sách phát triển du lịch bền vững

Khái niệm phát triển bền vững được chính thức đề cập trong Báo cáo Brundtland (1987), theo đó phát triển bền vững là quá trình “đáp ứng nhu cầu hiện tại mà không làm tổn hại đến khả năng đáp ứng nhu cầu của các thế hệ tương lai”. Trong lĩnh vực du lịch, Tổ chức Du lịch Thế giới (UNWTO, 2022) định nghĩa du lịch bền vững là sự phát triển đáp ứng nhu cầu của du khách và ngành du lịch trong khi vẫn bảo đảm duy trì các giá trị văn hóa – xã hội, bảo tồn tài nguyên thiên nhiên và mang lại lợi ích kinh tế lâu dài cho cộng đồng. Như vậy, bản chất của du lịch bền vững là sự cân bằng hài hòa giữa ba trụ cột: kinh tế, xã hội và môi trường.

Chính sách phát triển du lịch bền vững được hiểu là tổng thể các chủ trương, định hướng, văn bản pháp lý, chiến lược và chương trình do Nhà nước ban hành nhằm định hình quá trình phát triển ngành du lịch theo nguyên tắc bền vững. Các nội dung chính của chính sách bao gồm: (i) chính sách kinh tế nhằm thúc đẩy tăng trưởng, khuyến khích đầu tư, phát triển hạ tầng và chuyển đổi số trong du lịch; (ii) chính sách xã hội hướng đến việc tạo việc làm, tăng cường sự tham gia của cộng đồng, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa; (iii) chính sách môi trường tập trung vào bảo vệ tài nguyên, giảm thiểu tác động tiêu cực, khuyến khích các mô hình du lịch xanh và sinh thái; và (iv) chính sách quản trị với mục tiêu hoàn thiện thể chế, nâng cao năng lực quản lý, thúc đẩy hợp tác công – tư, liên kết vùng và hợp tác quốc tế. Chính sách du lịch bền vững, vì vậy, không chỉ giới hạn ở lĩnh vực quản lý nhà nước mà còn là công cụ định hướng sự tham gia của các tác nhân liên quan, bao gồm doanh nghiệp, cộng đồng và du khách.

Thông tin chi tiết bài viết tại đây

[1] Thạc sĩ kinh tế